Μένγκερ, Καρλ

(Karl Menger, Νόβι Ζατς, Γαλικία 1840 – Βιέννη 1921). Αυστριακός οικονομολόγος. Διετέλεσε καθηγητής των οικονομικών στο πανεπιστήμιο της Βιέννης την περίοδο 1873-1903 και υπήρξε ιδρυτής της αυστριακής σχολής, η οποία απέδιδε ιδιαίτερη σημασία στον ψυχολογικό ή υποκειμενικό παράγοντα και υπήρξε η πρώτη συγκροτημένη σχολή στην οικονομική επιστήμη. Οι βασικές αρχές του αναπτύχθηκαν στο έργο Θεμελιώδεις αρχές της πολιτικής οικονομίας (Grundsοtze der Volkswirtschaftslehre, Βιέννη 1871). Ο Μ. υποστήριζε την αρχή του ότι τα οικονομικά φαινόμενα είναι το αποτέλεσμα της ανθρώπινης συμπεριφοράς και, επομένως, πρέπει να ερμηνεύονται με ψυχολογικά κριτήρια. Εφαρμόζοντας αυτό το ψυχολογικό κριτήριο στον μηχανισμό που καθορίζει την αξία των αγαθών, ο Μ. υποστήριξε πως η αξία δεν εξαρτάται, όπως ισχυρίζονταν οι κλασικοί οικονομολόγοι, από το κόστος παραγωγής, αλλά από τη χρησιμότητα που ο άνθρωπος αποδίδει στα οικονομικά αγαθά (υποκειμενική αξία). Η διαδικασία αυτή αναπτυσσόταν μέσα από μία ψυχολογική διεργασία, η οποία καθορίζεται από την ένταση των αναγκών που ο άνθρωπος θέλει να ικανοποιήσει και την ποσότητα των αγαθών που προσφέρονται για τον σκοπό αυτό. Ο Μ. υπήρξε ένας από τους θεμελιωτές της θεωρίας της οριακής χρησιμότητας, σύμφωνα με την οποία η τελευταία διαθέσιμη μονάδα του αγαθού (η οριακή) προσδιορίζει και την αξία του για την ικανοποίηση των ανθρώπινων αναγκών.